Εκτροχιασμού συνέχεια

Στα ύψη εκτινάσσεται το δημόσιο χρέος της χώρας με τις προβολές του υπουργείου Oικονομικών για τις δανειακές ανάγκες της χώρας, μόνο για την πληρωμή ομολογιακών λήξεων, να υπερβαίνουν τα 200 δισ. ευρώ έως και το τέλος του 2015.

Στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2011 το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης εκτινάχθηκε στα 354,5 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 44,2 δισ. ευρώ. Tην ίδια ώρα, εκτός στόχου βρίσκεται το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού, καθώς στο πρώτο κιόλας τετράμηνο του έτους η «μαύρη τρύπα» ξεπέρασε τα 2 δισ. ευρώ, με το μεγαλύτερο πρόβλημα να εντοπίζεται στο σκέλος των εσόδων.

Στο 154% του ΑΕΠ εκτινάχθηκε το χρέος το πρώτο τρίμηνο

Δραματικές είναι οι προβολές για τις δανειακές ανάγκες του Δημοσίου τα επόμενα χρόνια: Μόνο για ομολογιακές λήξεις η Ελλάδα καλείται να πληρώσει 205 δισ. ευρώ, έως και το 2015, με τις πληρωμές μόνο για το 2014, την επομένη δηλαδή της λήξης του υφιστάμενου Μνημονίου, να προσεγγίζουν τα 60 δισ. Ταυτόχρονα, το δημόσιο χρέος εκτινάχθηκε στα 354,5 δισ. ευρώ ή 154% του ΑΕΠ, ήδη από το πρώτο τρίμηνο του έτους, έχοντας καταγράψει αύξηση 44,2 δισ. ευρώ σε ένα μόλις χρόνο. Τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες το υπουργείο Οικονομικών για την εξέλιξη του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης είναι αποκαλυπτικά για το δημοσιονομικό εκτροχιασμό:

Μέχρι το τέλος του 2015 οι δανειακές υποχρεώσεις του Δημοσίου μόνο για την κάλυψη λήξεων εκτινάσσονται στα 205 δισ. ευρώ. Η πιο δύσκολη χρονιά είναι το 2014 με τις λήξεις εκεί να διαμορφώνονται σε 57,7 δισ. ευρώ, ενώ για το υπόλοιπο της φετινής χρονιάς, αλλά και για τη διετία 2012 – 2013 οι ανάγκες ανέρχονται σε περίπου 108 δισ. ευρώ περίπου. Οι ιλιγγιώδεις προβολές για το διάστημα 2014 – 2015 εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την ένταση με την οποία κλιμακώνεται η συζήτηση για ανάγκη επέκτασης της χρηματοδότησης προς την Ελλάδα από την τρόικα, καθώς με τα σημερινά δεδομένα, είναι δύσκολη η αναχρηματοδότηση από τις αγορές γι' αυτά τα ποσά, πόσο δε μάλλον σε λογικά επιτόκια.

Σε όρους κεντρικής κυβέρνησης το χρέος αυξήθηκε κατά 14,2% στο πρώτο τρίμηνο του 2011 και ανήλθε σε 354,5 δισ. ευρώ αντί 310,3 δισ. ευρώ που ήταν στο πρώτο τρίμηνο του 2010. Ως ποσοστό του ΑΕΠ διαμορφώνεται στο 154% έναντι ετήσιου στόχου για 163,5% ή 376,1 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό. Το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης περιλαμβάνει και το ενδοκυβερνητικό χρέος. Η Κομισιόν και οι διεθνείς οργανισμοί εξετάζουν το χρέος της γενικής κυβέρνησης, από το οποίο αφαιρείται το ενδοκυβερνητικό χρέος και το οποίο αναμένεται φέτος στο 153% του ΑΕΠ, όταν το όριο βιωσιμότητας, σύμφωνα με τη συνθήκη του Μάαστριχ είναι το 60%.

Σε σχέση με το τέλος Δεκεμβρίου το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης αυξήθηκε 14,3 δισ. ευρώ ή 4,2%, αύξηση αντικατοπτρίζει κυρίως τα δάνεια από την τρόικα αλλά και τη δημιουργία ταμειακών διαθεσίμων. Ειδικότερα, τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας εμφανίζονται αυξημένα κατά 6,25 δισ. ευρώ μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους, ενώ στο ίδιο διάστημα η χώρα έλαβε 21,4 δισ. ευρώ από το Μηχανισμό Στήριξης. Ελαφρώς μειωμένα είναι στο πρώτο τρίμηνο τα δάνεια με εγγύηση του Δημοσίου, που ανήλθαν σε 25,5 δισ. ευρώ από 25,9 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου, παραμένοντας πάντως σε υψηλά επίπεδα.

«Μαύρη τρύπα» πάνω από 2 δισ. ευρώ στο πρώτο τετράμηνο του 2011
Της Μαρίας Βουργάνα

Πορεία δημοσιονομικού εκτροχιασμού ακολουθεί ο προϋπολογισμός. Στο πρώτο κιόλας τετράμηνο του έτους η «μαύρη τρύπα» έφθασε στα 2,047 δισ. ευρώ από 1,53 δισ. που ήταν στο τρίμηνο Ιανουαρίου - Μαρτίου με τα καθαρά έσοδα να καταγράφουν υστέρηση ύψους 1,867 δισ. ευρώ και τις δαπάνες να εμφανίζουν υπέρβαση κατά 180 εκατ. ευρώ.

Παρά την αύξηση (110,6%) των εσόδων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και την περικοπή κατά 42,5% των δαπανών του ΠΔΕ το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζει αύξηση κατά 13,7% ή κατά 875 εκατ. σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Ο «εντονότερος πονοκέφαλος» προέρχεται από το μέτωπο των εσόδων αφού, εκτός από τις εισπράξεις του ΦΠΑ που κινούνται ανοδικά, τα έσοδα από τις υπόλοιπες κατηγορίες βρίσκονται στο «κόκκινο». Πιο συγκεκριμένα στο πρώτο τετράμηνο:

Οι εισπράξεις από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων είναι μειωμένες κατά 27,6% λόγω των μειωμένων εισπράξεων από την παρακράτηση φόρου στους μισθούς και τις συντάξεις.

Οι φόροι στην περιουσία καταγράφουν πτώση κατά 36,7% λόγω των καθυστερήσεων στην είσπραξη του ΕΤΑΚ και της έκτακτης εισφοράς του 2009 και του ΦΑΠ του 2010.

Ανησυχία προκαλεί στο οικονομικό επιτελείο και η αδυναμία να συγκρατηθούν οι πρωτογενείς δαπάνες που έκλεισαν το τετράμηνο κατά 499 εκατ. ευρώ υψηλότερα από το στόχο, με το μεγαλύτερο πρόβλημα να εντοπίζεται στις επιχορηγήσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Στους πρώτους τέσσερις μήνες του έτους το ΙΚΑ έχει εξαντλήσει το 56,3% των ετήσιων πιστώσεων και ο ΟΑΕΕ το 63,1%.

Πιο αναλυτικά:

1. Τα καθαρά έσοδα είναι μειωμένα κατά 9,1% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2010, ενώ σύμφωνα με τους μηνιαίους στόχους του προϋπολογισμού έπρεπε να είχαν αυξηθεί κατά 2,6%.

2. Οι δαπάνες αυξήθηκαν κατά 3,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2010, ενώ σύμφωνα με τους μηνιαίους στόχους που είχαν τεθεί για το πρώτο τετράμηνο, θα έπρεπε να είχαν αυξηθεί κατά 2,7%. Συνεπώς, υπερβαίνουν τις προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών κατά 180 εκατ. ευρώ. Η υπέρβαση αυτή οφείλεται στη διάθεση ποσού ύψους 375 εκατ. ευρώ για παλαιές οφειλές νοσοκομείων, καθώς και στην αύξηση των δαπανών για τόκους κατά 14,3% ή κατά 477 εκατ. Οι πρωτογενείς δαπάνες εμφανίζονται να έχουν υπερβεί κατά 499 εκατ. ευρώ τους μηνιαίους στόχους του πρώτου τετραμήνου. Κατά 108 εκατ. ξέφυγαν οι επιχορηγήσεις των νοσοκομείων, ενώ κατά 507 εκατ. περιορίστηκαν τα έξοδα για εξοπλιστικά προγράμματα.

Ξέφυγαν οι δαπάνες

3,6% αυξήθηκαν οι δαπάνες σε σχέση με πέρυσι έναντι στόχου 2,7%.

14,3% ή κατά 477 εκατ. ευρώ αυξήθηκαν οι δαπάνες για τόκους.

499 εκατ. είναι η υπέρβαση των δαπανών στο πρώτο τετράμηνο σε σχέση με τους στόχους που έχουν τεθεί.

108 εκατ. είναι η υπέρβαση στις επιχορηγήσεις των νοσοκομείων.

375 εκατ. δόθηκαν για παλιές οφειλές των νοσοκομείων.

507 εκατ. περιορίστηκαν τα έξοδα για εξοπλιστικά προγράμματα.

56,3% των ετήσιων πιστώσεων έχει εξαντλήσει το ΙΚΑ και ο ΟΑΕΕ το 63,1%.