Δευτέρα 10 Μαΐου 2010

Νέα τάξη πραγμάτων στην Ευρώπη


Συνταγή ΗΠΑ και Βρετανίας για την αντιμετώπισης της κρίσης: Δημιουργία Ταμείου 750 δισ. ευρώ για τη Διάσωση Χωρών της Ευρωζώνης - Εν μια νυκτί μεταμόρφωση της ΕΚΤ, που πλέον θα αγοράζει ιδιωτικά και κρατικά ομόλογα από τη δευτερογεννή αγορά, τυπώνοντας κατ' ουσία χρήμα
Η Ευρωπαική Ένωση ξεπέρασε, ποδοπατώντας κυριολεκτικά το περιεχόμενο των κοινοτικών συνθηκών, τους δισταγμούς και τους φόβους της και, κάτω από τη διπλή πίεση των Αγορών και των ΗΠΑ, αποφάσισε, τη νύκτα της Κυριακής προς την Δευτέρα, να αλλάξει μοντέλο διαχείρισης του ενιαίου νομίσματος της, του ευρώ.

Με μια κυριολεκτικά εντυπωσιακή απόφαση που δεν μας είχαν συνηθίσει όλες τις τελευταίες δεκαετίες οι υπουργοί Οικονομικών της Κοινότητας στην έκτακτη σύνοδο του ΕΚΟΦΙΝ, ύστερα από σχετική εντολή του έκτακτου ευρωπαικού συμβουλίου κορυφής(Παρασκευή) των 16 χωρών της ευρωζώνης , υιοθέτησαν -με την προτροπή της Ιταλίας και της Γαλλίας- μια δέσμη μέτρων που, από μόνα τους, συνιστούν ένα πραγματικό »ευρωπαικό νομισματικό ταμείο» τριετούς διάρκειας, για τη στήριξη του ευρώ.

Το ταμείο αυτό περιλαμβάνει, με βάση την απόφαση τους, 500 δισ. ευρώ (σύν τα 80 δισ. ευρώ διμερών δανείων προς την Ελλάδα) στα οποία θα πρέπει να προστεθούν από το ΔΝΤ άλλα 220 δισ. ευρώ (συν τα 30 που έδωσε το ΔΝΤ στην Ελλάδα).

Με άλλα λόγια 830 δισ. ευρώ (750 δισ. καθαρά), πολεμοφόδια, για την άμυνα εναντίον επιθέσεων των Αγορών στις οικονομίες των 16 κρατών της ευρωζώνης-ένας υβριδικός δηλαδή, μηχανισμός, όπως θα δούμε, τον ήθελε η Γερμανία, λίγο κοινοτικός και λίγο διακυβερνητικός.

Αλλά, ακόμη πιο «επαναστατική» είναι η απόφαση της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) που ανακοίνωσε τη πρόθεση της πως από σήμερα είναι έτοιμη να αγοράζει ιδιωτικό και δημόσιο χρέος στην δευτερεύουσα αγορά.

Χρειάσθηκαν 16 ολόκληρες ώρες για να κλείσει αυτή η διαπραγμάτευση, στην πραγματικότητα για να πεισθεί η Γερμανία που πάλεψε μέχρις εσχάτων προκειμένου αυτός ο μηχανισμός να μην είναι αποκλειστικά και μόνον κοινοτικός.

Η Κα Μέρκελ υποστήριζε αρχικά να μονιμοποιηθεί το σύστημα των διμερών δανείων που ισχύει για την Ελλάδα πράγμα που της το απέκλεισαν η Γαλλία και πολλές άλλες χώρες διότι ένας τέτοιου τύπου μηχανισμός προυποθέτει κάθε φορά την προηγούμενη σύμφωνη γνώμη των εθνικών κοινοβουλίων των χωρών-μελών.

Όταν όμως οι κοινοτικοί συνομιλητές του Βερολίνου διαπίστωσαν πως αυτό δεν θα δεχόταν ποτέ τη δυνατότητα της Κομισιόν να βγαίνει στις αγορές και να δανείζεται έχοντας μονίμως και διαρκώς στην τσέπη την γενική έγκριση των άλλων χωρών της ευρωζώνης, κατάλαβαν πως η λύση βρίσκεται σ' έναν συμβιβασμό.

Έτσι, έφθασαν στην ιδέα της σύστασης μιας «εταιρείας ιδιωτικού δικαίου» (φυσικά στο Λουξεμβούργο), ένα «όχημα ειδικού σκοπού» που θα έχει το καθήκον να δανείζεται στις αγορές με την εγγύηση των κρατών-μελών.

Και η εγγύηση αυτή θα αντιστοιχεί ως ποσοστό , στο ποσοστό της συμμετοχής της κάθε χώρας στο κεφάλαιο της ΕΚΤ. Οι εγγυήσεις αυτές θεωρούνται τόσο ισχυρές που να επιτυγχάνονται επιτόκια δανεισμού από τις Αγορές σαφώς κατώτερα από αυτά που έχουμε δει όλο τον τελευταίο καιρό της κρίσης να δανείζονται χώρες του κοινοτικού Νότου.

Η Κα Μέρκελ, μαζί με τους Ολλανδούς, αξίωσε και ένα ανώτατο όριο δανεισμού (πλαφόν) παρά το γεγονός ότι η εισήγηση της Επιτροπής άφηνε το όριο αυτό τελείως ανοικτό.

Ύστερα από ωρών διαβουλεύσεις, τέθηκε επιτέλους κι αυτό το ανώτατο όριο του διακυβερνητικού «μηχανισμού σταθεροποίησης της ευρωζώνης» στα 440 δισ. ευρώ.

Ταυτόχρονα συμφωνήθηκε η δημιουργία και ενός άλλου, μικρότερου ταμείου που θα το διαχειρίζεται η Κομισιόν με 50 δισ. ευρώ για τη στήριξη του ισοζυγίου των πληρωμών των τρίτων, μη μελών της ευρωζώνης, κοινοτικών χωρών.

Σ' αυτό το ποσόν θα πρέπει να προστεθεί και ένα ποσό 60 δισ. ευρώ, ό τι μένει από μη παραγματοποιημένες δαπάνες του κοινοτικού προυπολογισμού τη δημοσιονομική περίοδο 2008-2013.

Με βάση αυτό το «μικρό» ποσόν η Επιτροπή θα μπορεί να δανείζεται άμεσα από τις αγορές έχοντας καλυμμένη τη πλάτη της με μια γενική εγγύηση των 27 χωρών της Ένωσης. Τα ποσά από αυτά τα δάνεια δεν θα πηγαίνουν μόνο στις τρίτες κοινοτικές χώρες αλλά και σ αυτές της ευρωζώνης.

Νομική βάση γι' αυτή την... παρασπονδία συνιστά το άρθρο 122.2 της συνθήκης που επιτρέπει την οικονομική στήριξη εκείνων των χωρών «που αντιμετωπίζουν έκτακτες συνθήκες που διαφεύγουν του ελέγχου τους». Ένα άρθρο, που οι εταίροι μας, με την Γερμανία επικεφαλής, αρνήθηκαν να εφαρμόσουν στην Ελλάδα, προτιμώντας τη συνδρομή του ΔΝΤ και των διμερών δανείων. Μέχρι στο Ευρ. Δικαστήριο θα μπορούσαν να συρθούν γι αυτή την «παρανομία» τους.

Τα 220 δισ. ευρώ του ΔΝΤ μπήκαν κατ απαίτηση της Γερμανίας έτσι ώστε να παραμείνει άθικτη η συμφωνημένη για την διάσωση της Ελλάδας, αναλογία του ενός τρίτου (1/3) για το ΔΝΤ και των δύο τρίτων (2/3) για την Κοινότητα.

Υπολογίζεται ότι το σύνολο αυτών των ποσών είναι σε θέση ν' αντιμετωπίσει τα τρία επόμενα χρόνια χωρίς προβλήματα, μια νέα διεθνή κρίση από επίθεση των αγορών, αν ληφθεί υπόψη ότι οι ανάγκες χρηματοδότησης για τρία χρόνια της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας υπολογίζονται κατ ανώτατο όριο στα 500 δισ. ευρώ. Οι ανάγκες αυτές θα καλύπτονται με δάνεια και όχι δωρεάν βοήθεια.

ΕΚΤ: Η... πυρηνική αποτροπή

Αλλά οι ειδικοί στις Βρυξέλλες λένε ότι το απόλυτο αποτρεπτικό πυρηνικό όπλο το έχει στα χέρια της η ΕΚΤ. Ο πρόεδρος της Ζαν Κλοντ Τρισέ, προ της διαγραφόμενης ολοένα και πιο έντονα απειλής χρεοκοπίας του ευρωσυστήματος, αποφάσισε, όπως είχε κάνει με την αποδοχή όλων των υποβαθμισμένων ελληνικών ομολόγων, να συνεχίσει προς την ίδια κατεύθυνση, αποφασίζοντας να παρεμβαίνει στην δευτερεύουσα αγορά, πράγμα που επιτρέπεται μεν από τις Συνθήκες- αλλά του ήταν εξαιρετικά αποκρουστικό μέχρι πρότινος.

Αυτό σημαίνει πως αν υπάρξουν ύποπτες κινήσεις των αγορών είναι σε θέση ν' απορροφήσει ότι υπάρχει και κυκλοφορεί σ' αυτή τη δευτερεύουσα αγορά οδηγώντας αναγκαστικά στην άνοδο της τιμής των κρατικών ομολόγων που κυκλοφορούν εκεί.

Με άλλα λόγια, ο chic και comme il faut κ.Τρισέ, θα λερώσει τα χέρια του, όπως ακριβώς έκαναν πριν από αυτόν οι πρόεδροι της Αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας και της Τράπεζας της Αγγλίας.

Όλα αυτά βέβαια δεν αποφασίζονται για να διθατεθούν εντελώς δωρεάν από τους έχοντες και κατέχοντες στους φτωχούς της παρέας. Στο σημείο αυτό επεμβαίνει το καταραμένο «υπερεγώ» της Ένωσης που το ενσαρκώνει, ποιός άλλος;

Η Γερμανία και με την απαίτηση της, όλοι αυτοί οι πόροι θα δωθούν μεν αλλά με την ανάληψη της υποχρέωσης( βλέπε του εξαναγκασμού) των επωφελούμενων χωρών να πάρουν μεν τα χρήματα αλλά να προχωρήσουν το ταχύτερο δυνατό στην εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών τους.

Η Ισπανία και η Πορτογαλία αναγκάσθηκαν να σκύψουν το κεφάλι και να αποδεχθούν να πιούν το πικρό ποτήρι μόνο ύστερα από πολλές συζητήσεις και διαφωνίες.

Κι επιπλέον, στις 12 του μηνός, η Κομισιόν θα υποβάλει τις προτάσεις της για την ενίσχυση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και (δήθεν) Ανάπτυξης στις οποίες θα προβλέπει μάλιστα και ποινές για τους παραβάτες των κανόνων του.

Μια εξυγίανση που θα πονέσει όλους, τόσο όσο και τους Έλληνες. Η Γερμανία δε παίζει. Οι αποφάσεις αυτές έχουν μια ιστορική διάσταση: μια χώρα μέλος έχει πλέον τη δυνατότητα να διασωθεί από την ΕΚΤ που θα παίζει και το ρόλο της Αμερικάνας και της Αγγλίδας αδελφής της αφού θα πρέπει να μαζεύει και να πληρώνει όλα τα ομόλογα τους που «σέρνονται «στην δευτερεύουσα αγορά και ικετεύουν τους ξένους αγοραστές να τα πάρουν για ένα κομμάτι ψωμί. Αυτή η εικόνα θ' ανήκει πλέον στο παρελθόν η τουλάχιστον για τα τρία επόμενα χρόνια...

Δεν υπάρχουν σχόλια: