Σοκ και δέος Νο. 2!

Μετά το Ταμείο Στήριξης των αμερικανικών τραπεζών έρχεται το Ταμείο Διάσωσης των Χωρών της Ευρωζώνης, λέει ο Εντ Γιαρντένι
Η χθεσινή απόφαση των 27 υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη δημιουργία πακέτου στήριξης των χωρών-μελών της Ευρωζώνης που πλήττονται από κερδοσκοπικές επιθέσεις αποτελεί «Déjà vu» της απόφασης που έλαβε το φθινόπωρο του 2008 ο Λευκός Οίκος για να στηρίξει τις αμερικανικές τράπεζες, λέει ο «γκουρού» των αγορών, Έντ Γιαρντένι.

Τότε, στον απόηχο της κατάρρευσης της επενδυτικής τράπεζας Lehman Brothers, λέει ο διάσημος οικονομολόγος, η Ουάσιγκτον αποφάσισε την ίδρυση ενός πακέτου στήριξης του χρηματοοικονομικού κλάδου, το περίφημο TARP, με συνολικούς πόρους 700 δισ. δολ., σε μια προσπάθεια να προκαλέσει «Σοκ και Δέος» στις παραπαίουσες τότε αγορές και να πυροδοτήσει την ανάκαμψή τους.

Το ίδιο επιδίωξαν να κάνουν και οι υπουργοί Οικονομικών των 27, προσθέτει ο κ. Γιαρντένι. Γι’ αυτό λέει συζητούσαν μέχρι τα ξημερώματα προκειμένου να συμφωνήσουν στην ίδρυση ενός ευρωπαϊκού πακέτου στήριξης και να ανακοινωθεί πριν το άνοιγμα των ασιατικών αγορών. Έτσι, θα επιτυγχάνονταν, όπως επιβεβαιώνει και το πάρτι που στήθηκε τη Δευτέρα στις ευρω-αγορές, το «Σοκ και Δέος Νο. 2!»

5 πυλώνες

Πίσω από το Σοκ και το Δέος, όμως, υπάρχει αρκετή τροφή για προβληματισμό:

Σύμφωνα με τον κ. Γιαρντένι, οι χθεσινές αποφάσεις των 27 δεν συνίστανται μόνο στην ίδρυση του ταμείου αλλά σε 5 βασικούς πυλώνες:

(1) Οι υπουργοί Οικονομικών των 27 δημιούργησαν ένα Ταμείο Διάσωσης για τις 16 χώρες-μέλη της Ευρωζώνης με ενεργητικό 1 τρισ. δολ. (750 δισ. ευρώ). Το ποσό των 750 δισ. ευρώ θα προέλθει: 440 δισ. ευρώ από δάνεια χωρών της Ευρωζώνης, 60 δισ. ευρώ από το ταμείο της Ε.Ε. για έκτακτες καταστάσεις (π.χ. φυσικές καταστροφές) και 250 δισ. ευρώ από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

(2) Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης στήνουν αυτό που ο κ. Γιαρντένι ονομάζει, Ευρω- TARP. Το ταμείο αυτό θα είναι μια εκτός ισολογισμών οντότητα που θα δανειστεί ως και 440 δισ. ευρώ και κατόπιν θα τα δανείσει στις χώρες που το έχουν ανάγκη.

(3) Αμέσως μετά την ανακοίνωση, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δήλωσε έτοιμη να αγοράσει κρατικά αλλά και ιδιωτικά ομόλογα Ευρωζώνης «για να διασφαλίσει το βάθος και τη ρευστότητα» των αγορών. Επίσης, η ΕΚΤ ενεργοποίησε εκ νέου τα άνευ περιορισμών swap συναλλάγματος.

(4) Η αμερικανική κεντρική τράπεζα (Fed) ανακοίνωσε ότι θα άνοιγε εκ νέου τις γραμμές ανταλλαγής συναλλάγματος με άλλες κεντρικές τράπεζες (σ.σ. ΕΚΤ) ώστε οι τελευταίες να έχουν άφθονη πρόσβαση σε δολάρια.

(5) Το πιστωτικό αυτό μαξιλάρι έρχεται με επιπλέον θυσίες για τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης με σοβαρό δημοσιονομικό πρόβλημα. Ισπανία και Πορτογαλία αναμένεται να ανακοινώσουν επιπλέον μέτρα για να μειώσουν ακόμα περισσότερο τα ελλείμματά τους.

Εκτύπωση χρήματος

Από τους 5 αυτούς πυλώνες, αυτός που είναι πιο πιθανό να «τρέξει» πιο γρήγορα είναι ο 3ος, η αγορά ομολόγων από την ΕΚΤ, λέει ο κ. Γιαρντένι. Και τούτο, διότι η εφαρμογή πιο σκληρών μέτρων λιτότητας σε π.χ. Ισπανία και Πορτογαλία ενδέχεται να συναντήσει μεγάλη κοινωνική αντίσταση, ενώ τα δάνεια που προβλέπονται να γίνουν για να συγκεντρωθεί το ποσό των 440 δισ. ευρώ πρέπει να εγκριθούν από τα κοινοβούλια των χωρών που θα τα χορηγήσουν, γεγονός που σύμφωνα με τον κ. Γιαρντένι θα καθυστερήσει σημαντικά τη όλη διαδικασία της εκταμίευσης.

Ως εκ τούτου, η αγορά ομολόγων από πλευράς της ΕΚΤ απομένει ως μοναδική λύση, γεγονός που στην πράξη σημαίνει ότι το κεντρικό πιστωτικό ίδρυμα της Ευρωζώνης θα ακολουθήσει στο δρόμο που χάραξαν τα ομόλογά του σε ΗΠΑ και Βρετανία, δηλαδή το δρόμο της «ποσοτικής χαλάρωσης» ή με πιο απλά λόγια της εκτύπωσης χρήματος.