Παρασκευή 1 Ιουνίου 2012

Όλα τα Carbon είναι ίδια; Ναι, καλά...

Κείμενο: Αλέξανδρος Ιωαννίδης Carbon… Υλικό μαγικό, γύρω από το οποίο έχουν πλαστεί πολλοί μύθοι και λέγονται πολλές ανακρίβειες. Ο κάθε ένας έχει και τη δική του άποψη, και συχνά χωρίς καν να έχει επαφή με το αντικείμενο. Ένα από τα καλά του να συνεργάζεσαι με κορυφαίες εταιρίες του χώρου όπως η Trek, η Orbea και η Rocky Mountain, είναι το ότι έχεις πρόσβαση στη δική τους γνώση, και άμεση επαφή με ανθρώπους οι οποίοι είναι ειδικοί. Όταν λοιπόν έχεις πρόσβαση στη βάση πληροφοριών μιας εταιρίας που απασχολεί 80 μηχανικούς στο τμήμα έρευνας και εξέλιξής της, αλλά και κατασκευάζει πρωτοποριακά ανθρακονημάτινα ποδήλατα εδώ και 15 χρόνια, λύνονται πολλές απορίες, πολύ γρήγορα. Γράφω λοιπόν τα ακόλουθα, ώστε να μοιραστώ μαζί σας κάποια πράγματα τα οποία ελπίζω πως θα σας ανοίξουν τα μάτια σχετικά με το Carbon.  

Μύθος #1 "To Carbon είναι το ίδιο παντού, αυτό που πληρώνεις πολλές φορές, είναι το όνομα". Όση ομοιότητα έχει ένα ποδήλατο των € 2000 με ένα του σούπερ-μάρκετ, άλλη τόση μπορεί να έχει ένα ποιοτικό ανθρακονημάτινο πλαίσιο ή εξάρτημα με ένα φθηνό. Το Carbon είναι πολύ πιο πολύπλοκο από το μέταλλο. Σκεφθείτε πως ξεκινά τη ζωή του ως μια κλωστή. Η κλωστή «πλέκεται» σε ύφασμα. Τα υφάσματα κόβονται σε κομμάτια και τοποθετούνται σε καλούπια. Πέρα από τα υφάσματα, χρησιμοποιούνται ειδικές ρητίνες. Χρειάζονται πρέσες, αντλίες, φούρνοι… Για να μη σας κουράζω, αν η πολυπλοκότητα κατασκευής ενός αλουμινένιου ποδηλάτου βαθμολογείται με «1», ένα ανθρακονημάτινο ποδήλατο παίρνει «10»! Όσο πιο πολύπλοκη είναι μια διαδικασία παραγωγής, τόσο πιο πολλά πράγματα μπορούν να πάνε στραβά! Για παράδειγμα, λίγη υγρασία μέσα σ’ ένα καλούπι, μπορεί να προκαλέσει όσμωση στο πλαίσιο που θα παραχθεί, με αποτέλεσμα τη σταδιακή αποκόλληση των υφασμάτων μεταξύ τους. Συνεχίζετε να πιστεύετε πως αυτός που χρεώνει 3 Ευρώ για τη δουλειά του και ο άλλος που χρεώνει 1, είναι το ίδιο αξιόπιστοι; Αν ναι, δείτε τις εγγυήσεις τους: Τα φθηνά Carbon πλαίσια δίνουν 1-2 χρόνια, τα πιο καλά προσφέρουν εγγύηση εφ’ όρου ζωής. Πριν βιαστείτε να προσπεράσετε το θέμα της εγγύησης λέγοντας «καλά, σιγά μην κρατήσω το ποδήλατο πάνω από 2-3 χρόνια, όποτε δε με νοιάζει η εγγύηση!», σκεφθείτε πόσο πιστεύει στο προϊόν της μια εταιρία, ώστε να το καλύπτει με εφ’ όρου ζωής εγγύηση. Με άλλα λόγια, όσο ζείτε και έχετε το ποδήλατο στην κατοχή σας, είστε καλυμμένος. Αν όλα τα Carbon είναι τα ίδια, γιατί τότε η Χ ή Ψ εταιρία δεν δίνουν και αυτές την ίδια εγγύηση; Τι συμβαίνει; Για ποιο λόγο δεν πιστεύουν ότι το προϊόν τους θα ζήσει όσο και αυτό του ανταγωνιστή τους; Χμμμ… Τροφή για σκέψη…  

Μύθος #2 "Τα δικά μου πλαίσια τα φτιάχνει ο ίδιος που φτιάχνει και τα τάδε κορυφαία, με ακριβώς το ίδιο Carbon, απλά βγαίνουν φθηνότερα γιατί δεν έχουν το σήμα του". Αν το άκουγα σε βιοτεχνία πουκαμίσων, ίσως να το πίστευα. Αλλά για ανθρακονημάτινο πλαίσιο;;; Ας το πάρουμε λογικά το θέμα: Η Χ / Ψ κορυφαία εταιρία, αν έχει αναθέσει αλλού την κατασκευή των πλαισίων της, σίγουρα έχει παραγγείλει πολλά περισσότερα πλαίσια από την κάθε μικρότερη, η οποία κινεί πολύ μικρότερες ποσότητες. Άρα –λογικά- ποιος αγοράζει ακριβότερα; Μάλλον ο μικρός. Ακόμα και αν τα ποδήλατα από τις μεγάλες εταιρίες έχουν επιβάρυνση στις τιμές τους λόγω κόστους marketing και χορηγίας αθλητών, οι ποσότητες που πωλούνται είναι τόσο μεγάλες, που κρατούν τις επιβαρύνσεις αυτές σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Επίσης, καμία εταιρία που σέβεται τον εαυτό της, ξοδεύει εκατομμύρια σε έρευνα & εξέλιξη, marketing και χορηγίες, δεν θα επιτρέψει να επωφελείται άλλος από την τεχνολογία και το όνομά της και να βγάζει κέρδος «εις βάρος» της… Άρα, το παραπάνω δε στέκει: Έστω και αν μοιάζει, δεν είναι το ίδιο ποδήλατο. Από κάπου πρέπει να μειωθεί το κόστος…  

Μύθος #3 "Το Carbon είναι πολύ σκληρό και κοπανάει, κάνει μόνο για αγώνες". Όποιος υποστηρίζει αυτή την άποψη, είναι πολύ πιθανό να μην έχει καβαλήσει ποτέ του ανθρακονημάτινο ποδήλατο, ή ίσως να δοκίμασε μια φορά κάποιο, για λίγο. Σε κάθε περίπτωση, μη τον ακούσετε. Όπως είπαμε και παραπάνω, τα ανθρακονήματα είναι ύφασμα. Ανάλογα με το επιθυμητό αποτέλεσμα, ο κατασκευαστής τοποθετεί περισσότερες ή λιγότερες στρώσεις από το «ύφασμα», με αντίστοιχη «φορά». Έτσι, μπορούμε να έχουμε ένα πλαίσιο το οποίο π.χ. είναι εξαιρετικά άκαμπτο γύρω από τη μεσαία τριβή και τον κάθετο σωλήνα (καλό για την εφαρμογή δύναμης), αλλά «μαλακό» στα ψαλίδια (πιο ξεκούραστο). Μπορούμε να έχουμε πλαίσια μαλακά και άνετα, ή απολύτως άκαμπτα, ανάλογα με την επιθυμητή χρήση. Παρομοίως, μπορούμε να έχουμε «μαλακό» τιμόνι και λαιμό σέλας, αλλά ο λαιμός του τιμονιού να είναι υπερ-άκαμπτος, ενώ αποτελείται από ακριβώς το ίδιο υλικό. Καμιά φορά, ακούμε τελείως διαφορετικές απόψεις για το ίδιο πλαίσιο ή εξάρτημα: Ο ένας αναβάτης υποστηρίζει πως το πλαίσιο είναι υπερβολικά άκαμπτο και σκληρό, ενώ ο άλλος αναβάτης λέει πως το πλαίσιο είναι ελαστικό και δεν του δίνει πολύ σαφή αίσθηση. Εκεί, θα πρέπει να ζυγίσετε τις πληροφορίες και να βγάλετε δική σας κρίση: Μήπως ο πρώτος αναβάτης που υποστηρίζει ότι το πλαίσιο είναι σκληρό, είναι κοντύτερος και ελαφρύτερος από τον δεύτερο; Αν είναι πιο κοντός, λογικά θα καβαλάει μικρότερο μέγεθος πλαισίου. Τα μικρότερα πλαίσια είναι πιο άκαμπτα από τα μεγαλύτερα, αφού έχουν κοντύτερους σωλήνες. Προσθέστε στην εξίσωση και το χαμηλότερο βάρος του αναβάτη… Να λοιπόν πως το ποδήλατο γίνεται σκληρό! Παρομοίως, στα μεγάλα μεγέθη (=μακρύτεροι σωλήνες, άρα πιο ελαστικοί) που τα καβαλάνε μεγαλόσωμοι (=βαρύτεροι) αναβάτες, έχουμε την αντίθετη εντύπωση. Τι μπορεί να κάνει κανείς σε αυτή την περίπτωση; Αν σκέπτεστε να αγοράσετε συγκεκριμένο ανθρακονημάτινο πλαίσιο, θα πρέπει ή να μπορέσετε να το δοκιμάσετε (στο σωστό για εσάς μέγεθος) πριν το αγοράσετε. Αν ακούσετε γνώμες άλλων, καλό θα είναι να βρίσκονται στα ίδια «κυβικά» μ’ εσάς και να κάνουν την ίδια χρήση. Ιδανικά, θα έπρεπε τα carbon πλαίσια να έχουν διαφορετική διατομή σωλήνων ή κάποια σχετική ενίσχυση, ανάλογα με το μέγεθός τους. Αυτό ακριβώς προσφέρει η Orbea με τη νέα Orca 2007: Ένα «νεύρο» διατρέχει το πλαίσιο κατά μήκος, του οποίου τα χαρακτηριστικά αλλάζουν, ανάλογα με το μέγεθος. Σίγουρα στοιχίζει παραπάνω (δυσκολότερη παραγωγή), αλλά μόνο έτσι εξασφαλίζεται η απόλυτη αίσθηση ανεξαρτήτως μεγέθους… 


 Μύθος #4 "Το Carbon σπάει, δε το εμπιστεύομαι!". Και βέβαια σπάει το Carbon! Όπως κάθε τι υλικό, έτσι και τα ανθρακονήματα έχουν τα όριά τους και μπορούν να σπάσουν. Πιστεύετε ότι υπάρχει αυτή τη στιγμή υλικό από το οποίο κατασκευάζονται πλαίσια ποδηλάτων και δεν σπάει; Αν ναι, τότε έχετε λάθος… Σε αντίθεση με τα μεταλλικά πλαίσια / εξαρτήματα, αυτά που είναι κατασκευασμένα από Carbon δεν τσακίζουν, στραβώνουν ή βαθουλώνουν: Σπάνε! Ένα κατεστραμμένο εξάρτημα από ανθρακονήματα μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται ακέραιο, αλλά ξαφνικά να κοπεί χωρίς προειδοποίηση. 

Οι συνήθεις ύποπτοι είναι τα ανθρακονημάτινα πιρούνια, τιμόνια και λαιμοί. Επειδή το παρόν άρθρο δε θα θεωρούταν ολοκληρωμένο χωρίς μερικές συμβουλές προφύλαξης, προσέξτε λίγο τα παρακάτω: 

Οπτικός Έλεγχος Πρέπει να ελέγχετε τακτικά το πλαίσιο, πιρούνι καθώς και τα υπόλοιπα carbon εξαρτήματα του ποδηλάτου σας. Ερευνήστε την επιφάνεια του πλαισίου / εξαρτήματος. Βαθιές γρατζουνιές, ραγίσματα, ίνες που «πετάνε», ή και άλλα επιφανειακά ελαττώματα. Όταν καθαρίζετε το ποδήλατό σας, δώστε πολλή προσοχή αν το πανί «γαντζώνει» κάπου. 

Ακουστικός Έλεγχος Προσοχή σε ασυνήθιστους ήχους! Την ώρα που ποδηλατείτε, αφουγκραστείτε για ασυνήθιστους ήχους: Τριγμοί, κροταλίσματα και λοιποί ήχοι μπορεί να είναι ενδείξεις κάποιου προβλήματος. 

Έλεγχος δια της Αφής Προσέξτε την ποιότητα λειτουργίας του ποδηλάτου σας και πιθανό να προλάβετε ένα πιθανό πρόβλημα. Αδικαιολόγητα κακή λειτουργία ταχυτήτων ή φρένων. 

Αλλαγή στην αίσθηση του ποδηλάτου: Μήπως το ποδήλατο «ξαφνικά» μαλάκωσε ή στρεβλώνει υπερβολικά κατά το φρενάρισμα / δυνατό πεταλάρισμα; Αν έχετε κάποια από τις παραπάνω ενδείξεις, καλό θα είναι να πάτε το ποδήλατό σας σε έναν επαγγελματία μηχανικό για λεπτομερή έλεγχο. Τα παραπάνω δε σημαίνουν πως τα ανθρακονήματα δεν είναι καλό υλικό ή πως σπάει εύκολα, απλά εφιστούν την προσοχή σας στο θέμα των τακτικών ελέγχων που πρέπει να γίνονται σε ένα ποδήλατο επιδόσεων. Σε περίπτωση που βρεθεί κάποια ζημιά στο ποδήλατο σας την οποία η εγγύηση δεν καλύπτει, ρωτήστε τον αντιπρόσωπο αν ο κατασκευαστής προσφέρει ευνοϊκούς όρους για την αντικατάσταση του εξαρτήματος / πλαισίου (“Crash Replacement Policy”). 

Ξέρω, ξέρω… Έγραψα πολλά και ίσως να έχετε αρχίσει να μπερδεύεστε. Λοιπόν, θα προσπαθήσω να σας το κάνω όσο πιο απλό γίνεται. 

Γιατί να προτιμήσω ποδήλατο από ανθρακονήματα; Γιατί θέλω ένα ποδήλατο, το οποίο μπορεί να είναι άκαμπτο για την καλύτερη μεταφορά της δύναμης στον τροχό, αλλά συνάμα άνετο και ξεκούραστο Τα ανθρακονήματα δίνουν μια «ζωντανή» αίσθηση, η οποία δεν μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση μετάλλου. Είναι το μέλλον. Κάποτε το αλουμίνιο ήταν «εξκλουζίφ» και το απολάμβαναν μόνο «οι έχοντες τον παρά», ενώ τώρα απαντάται ακόμη και στα πιο φθηνά ποδήλατα. Μπορεί λόγω προδιαγραφών ασφαλείας να μη μπορούν να φτιαχτούν carbon ποδήλατα των 300 Ευρώ, αλλά από τη στιγμή που σκέφτεστε να επενδύσετε σοβαρά, επενδύστε σε carbon! Οι ανθρακονημάτινες κατασκευές μπορούν να «πλαστούν» σε σχεδόν οποιοδήποτε σχήμα, δίνοντας έτσι [πέρα από τα εμφανή μηχανικά πλεονεκτήματα] μια αισθητική που απέχει από τις τετριμένες «σωληνοκατασκευές». Είναι «κούλ» (σκεφτείτε την έκφραση στα πρόσωπα των φίλων σας, όταν σας δουν πάνω στο «οργανικό» σας ποδήλατο)! 

Γιατί να ΜΗΝ προτιμήσω ένα ποδήλατο από ανθρακονήματα; Γιατί δεν ασχολούμαι ιδιαίτερα, και ούτε σκοπεύω να κάνω πολύ ποδήλατο. Γιατί γενικότερα δεν προσέχω το ποδήλατό μου (το αφήνω εδώ κ εκεί, πέφτει κάτω συχνά) και ούτε ασχολούμαι με τον καθαρισμό και τη συντήρησή του. Γιατί τα χρήματά μου φτάνουν μόνο για να πάρω ένα «no-name» carbon ποδήλατο, αμφιβόλου ποιότητας και αντοχής. Γιατί μετά από αρκετή έρευνα έχω καταλήξει πως ένας κορυφαίος αλουμινένιος σκελετός είναι ιδανικός για εμένα. Γιατί είμαι «ρετρό» τύπος και ψάχνομαι για καλό ατσάλινο ποδήλατο. 

Εδώ θα σας αφήσω, έχω στην αποθήκη μου ένα καινούργιο ανθρακονημάτινο πλαίσιο που με περιμένει να το κάνω ποδήλατο και λέω ν’ ασχοληθώ απόψε –καλά χιλιόμετρα να έχετε, ότι και αν καβαλάτε! 

 CYCLIST.GR

Δεν υπάρχουν σχόλια: